Erbo-de-santo-Ano
Achillea erba-rotta
Asteraceae Compositae
Noms en français : Achillée à feuilles simples, Achillée des montagnes.
Descripcioun :L'erbo-de-santo-Ano (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 57), flouris l'estiéu dins lis esboudèu e pelouso aupenco séusouso (Santo-Ano èi celebrado lou 26 de juliet). Es uno Achillea óudouranto que se recounèis à si fueio dentado. La subsp. erba-rota èi la souleto presento au nostre.
Usanço :Di proun óudouranto, es emplegado coume meno de genèpi que n'a quàsi li mémi prouprieta ; en tisano, pèr l'aigardènt .... Pamens avisas-vous qu'es uno planto proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 0,8 à 1,4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Esboudèu
- Baus
- Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Achillea erba-rotta L., 1753
Arrapo-man
Galium aparine subsp. aparine
Rubiaceae
Àutri noum : Grapoun, Rapien.
Noms en français : Gratteron, Gaillet gratteron.
Descripcioun :L'arrapo-man es uno planto coumuno di champ e di sebisso. Trachis rapidamen à la fin de l'ivèr e fai si pichot grapoun. La planto s'acrocho eisa i vèsti bonodi si pichot crouchet sus la tijo e li fueio.
Usanço :Se saup pas gaire qu'èi manjadisso jouino, pulèu cuecho, avans que devengue duro (siliço). Li fru, culi tout just madur, podon tambèn servi de cafè (memo famiho) un cop tourifia. A d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto), utilisado en tisano o dins de crèmo pèr apasima d'ùni malautié de péu (raumido).
Port : Erbo
Taio : 5 à 100 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Champ
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galium aparine subsp. aparine L., 1753